Języki azjatyckie

Uwielbiam niemalże muzyczne brzmienie i odczucia, jakie towarzyszą wielu językom azjatyckim. To właśnie myślenie o tym skłoniło mnie do zbadania języków Azji w tym artykule. Jeśli chcesz się zagłębić we wszystko, co związane z językami azjatyckimi, czytaj dalej, aby poznać tę odkrywczą podróż. 

Azja jest domem dla około 2300 języków. Posługuje się nimi około 4,46 miliarda ludzi, przy czym najczęściej używanymi językami azjatyckimi są chiński, hindi, indonezyjski, bengalski i japoński. Poniżej przyjrzymy się każdemu z nich po kolei. 

Pochodzenie większości języków azjatyckich

Większość użytkowników języków azjatyckich posługuje się językiem z rodziny języków chińsko-tybetańskich. Jest to druga co do wielkości rodzina językowa na świecie, jeśli chodzi o liczbę użytkowników. 

Językowe pochodzenie tej chińsko-tybetańskiej rodziny językowej można prześledzić na przestrzeni kilku tysiącleci. Naturalnie, spojrzenie w tak odległą przeszłość wymaga wielu teorii i przypuszczeń. Jednakże lingwiści podzielili się na dwa obozy, jeśli chodzi o pochodzenie języków chińsko-tybetańskich. 

Jedna z teorii - hipoteza pochodzenia południowo-zachodniego - sugeruje, że rodzina języków rozwinęła się około 9000 lat temu na obszarze należącym obecnie do chińskiej prowincji Syczuan lub w północno-wschodnich Indiach. Z kolei hipoteza północnego pochodzenia sugeruje, że prawdopodobnym miejscem powstania języka jest dorzecze Żółtej Rzeki w północnych Chinach, pomiędzy 4 000 a 6 000 lat temu. 

Główne grupy językowe

Wspomniałem powyżej, że języki chińsko-tybetańskie stanowią drugą co do wielkości rodzinę językową na świecie. Jednak nie wszystkie języki azjatyckie zaliczają się do tej grupy. W rzeczywistości obejmują one kilka grup językowych, w tym indoeuropejską, chińsko-tybetańską, drawidyjską i ałtajską. 

Poniżej przedstawię listę najbardziej rozpowszechnionych języków azjatyckich, wraz z liczbą ich użytkowników, rodzinami językowymi i tak dalej, ale najpierw chciałbym wyszczególnić kilka głównych grup językowych dla szerszego kontekstu. 

Sino-Tybetański
Niezależnie od pochodzenia, współczesna lista języków chińsko-tybetańskich obejmuje ponad 400 języków i dialektów. Wspólnie posługuje się nimi około 1,5 miliarda ludzi. 

Indoeuropejski 
Największą grupę stanowią języki indoeuropejskie, którymi posługuje się około 3,2 miliarda ludzi, co stanowi około 46% ludności świata. Spośród 445 żyjących języków indoeuropejskich, 313 z nich można znaleźć w indoirańskiej gałęzi drzewa genealogicznego. 

Atlantic-Congo
Oczywiście liczba mówców nie jest jedynym czynnikiem, jeśli chodzi o klasyfikację grup językowych według wielkości. Jeśli weźmiemy pod uwagę liczbę języków, to rodzina atlantycko-kongijska wysuwa się na prowadzenie z imponującą liczbą 1432 języków. 

Austronezyjska 
Pozostając przy rankingu grup językowych według wielkości, na kolejnym miejscu znajduje się rodzina austronezyjska z 1275 językami. 

Najczęściej używane języki azjatyckie

Myśląc o językach azjatyckich, bez wątpienia szybko przychodzi na myśl język chiński. Jest to jednak jeden z 2300 języków używanych w całym regionie. Wśród tych języków jest wiele języków nieazjatyckich. Na przykład angielski i rosyjski są powszechnie używane w Azji, podczas gdy portugalski jest jednym z oficjalnych języków w Chinach. 

Dla celów tego artykułu, zamierzam przyjrzeć się wyłącznie językom pochodzenia azjatyckiego. Przyjrzyjmy się kilku najczęściej używanym z nich. 

Chiński
Język chiński ma około 1,2 miliarda użytkowników, co czyni go najbardziej rozpowszechnionym językiem azjatyckim. Zdecydowana większość z nich posługuje się językiem chińskim mandaryńskim, który czasami nazywany jest północnym chińskim. Mandaryński chiński jest również językiem narodowym Tajwanu. 

Inne dialekty chińskie to:

Kantoński
Nazywany również Yue, ten dialekt nie jest wzajemnie zrozumiały z innymi dialektami chińskimi. Około 85 milionów ludzi mówi po kantońsku, głównie w Hongkongu. Znaczna liczba osób posługuje się nim również w Makau i w prowincji Guangdong. Obok mandaryńskiego, kantoński jest uważany za jeden z najtrudniejszych języków do nauczenia się dla osób mówiących po angielsku - temat ten możesz zgłębić klikając na poniższy link. 

Czytaj więcej: Jaki jest najtrudniejszy język do nauki?

Wu 
Odwiedź wybrzeże w Szanghaju, prowincji Zhejiang lub południowej części prowincji Jiangsu, a prawdopodobnie usłyszysz ludzi mówiących raczej w języku Wu niż mandaryńskim. Dialekt ten ma około 82 milionów użytkowników, co czyni go prawie tak samo rozpowszechnionym jak kantoński. 

Jin 
Około 63 milionów ludzi mówi w języku chińskim Jin, głównie w północnych Chinach. Jest on źródłem wielu dyskusji wśród lingwistów, niektórzy uważają, że jest to dialekt mandaryńskiego, a inni widzą w nim odrębny (choć blisko spokrewniony) język. 

Min 
Chiński Min ma około 30 milionów użytkowników. Jest to właściwie szeroka grupa języków sintickich, które są używane w prowincji Fujian, na półwyspie Leizhou, Hainan, Chaoshan, Zhongshan, południowym Wenzhou, archipelagu Zhoushan i na Tajwanie. 

Hakka 
Hakka obejmuje wiele odrębnych odmian i dialektów, którymi łącznie posługuje się około 44 milionów osób. Jest używany przez ludność Hakka w południowych Chinach, na Tajwanie, w Hong Kongu i Makau, jak również przez diasporę Hakka w całej Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej oraz poza nią. 

Xiang 
Znany również jako Huanese, chiński Xiang jest używany głównie w południowochińskiej prowincji Huan. Posługuje się nim około 38 milionów rodzimych użytkowników i jest on wzajemnie zrozumiały z mandaryńskim. 

Gan
Chiński Gan ma około 22 milionów rodzimych użytkowników, głównie w prowincjach Jiangxi i Fujian. Jest fonetycznie podobny do Hakka, pod wieloma względami. 

Hindi
Hindi, język indoaryjski, ma około 322 milionów rodzimych użytkowników oraz 270 milionów użytkowników posługujących się drugim językiem. To czyni go trzecim najczęściej używanym językiem na świecie pod względem liczby mówców (po angielskim i mandaryńskim), jak również jednym z najbardziej popularnych języków azjatyckich. Pod względem liczby rodzimych użytkowników Hindi zajmuje czwarte miejsce (po mandaryńskim, hiszpańskim i angielskim). 

Hindi jest używany głównie w Indiach, gdzie standardowy hindi jest językiem urzędowym w dziewięciu z 29 stanów Indii. Pas hindi" obejmuje części północnych, wschodnich, zachodnich i środkowych Indii. Aby dowiedzieć się więcej o językach Indii, kliknij na poniższy link. 

Arabski
Kolejnym znaczącym językiem na mapie językowej Azji jest arabski. Arabski jest językiem używanym w Azji, Afryce i części Europy. Na kontynencie azjatyckim, ma on status języka urzędowego w 13 krajach: Bahrajn, Irak, Izrael, Jordania, Kuwejt, Liban, Oman, Palestyna, Katar, Arabia Saudyjska, Syria, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Jemen.

Istnieje wiele odmian i dialektów języka arabskiego, który należy do grupy języków afroazjatyckich. Łącznie, językiem arabskim posługuje się około 310 milionów rodzimych użytkowników, a dodatkowe 270 milionów osób używa go jako drugiego języka. Pod względem liczby użytkowników, arabski jest piątym najczęściej używanym językiem na świecie. 

Indonezyjski
Język indonezyjski, określany przez jego użytkowników jako Bahasa Indonesia, ma 43 miliony rodzimych użytkowników i 156 milionów osób posługujących się nim jako drugim językiem. Większość Indonezyjczyków posługuje się tym językiem, co oznacza, że jest on jednym z najczęściej używanych języków w Azji Południowo-Wschodniej. Drzewo języków azjatyckich, w odniesieniu do Indonezji, obejmuje również ponad 700 lokalnych języków tubylczych. Większość Indonezyjczyków mówi płynnie jednym z nich, jak również językiem indonezyjskim.

Co ciekawe, standardowy język indonezyjski jest używany głównie w sytuacjach formalnych. W sytuacjach codziennych większość Indonezyjczyków posługuje się językami takimi jak jawajski, sundzki, balijski lub ich rodzimy język tubylczy. 

Bangla
Bangla, czyli bengalski, jest używany jako język ojczysty przez około 230 milionów ludzi i jako drugi język przez kolejne 37 milionów ludzi. Bangla, kolejny język azjatycki zaliczany do grupy języków indoaryjskich, jest językiem urzędowym Bangladeszu. Jest również językiem urzędowym w Bengalu Zachodnim, Tripurze i regionie Doliny Barak w stanie Assam w Indiach. 

Japoński
Żadna lista języków azjatyckich nie byłaby kompletna bez omówienia pochodzenia języka japońskiego. Przez wiele lat uważano, że nie jest on spokrewniony z żadnymi innymi językami orientalnymi. Jednak nie wszyscy naukowcy akceptują fakt, że język japoński jest technicznie rzecz biorąc izolatem językowym, ze względu na jego związek z językami Ryukyuan, używanymi na wyspach Ryukyu, położonych na południowy zachód od Japonii. 

Poza Japonią i jej wyspami, język japoński jest używany przez duże społeczności w Brazylii, Korei Południowej, na Tajwanie, Hawajach i w Stanach Zjednoczonych. Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych języków wschodnioazjatyckich, którym posługuje się około 128 milionów osób. 

Birmański
Birmański jest kolejnym językiem na mapie językowej Azji Południowo-Wschodniej. Jest to język chińsko-tybetański, którym posługuje się około 43 miliony ludzi, z czego 33 miliony mówią nim w sposób naturalny. Jest on używany głównie w Myanmar. Chociaż kraj ten stara się zachęcać do przyjęcia "języka myanmarskiego" jako oficjalnej nazwy języka, większość ludzi nadal określa go jako język birmański (Birma to dawna nazwa Myanmaru). 

Pendżabi
Język pendżabski jest używany zarówno w Pakistanie, jak i w regionie Pendżabu w Indiach. Większość użytkowników - ponad 80 milionów - znajduje się w Pakistanie. Język ten ma około 113 milionów rodzimych użytkowników. 

Co ciekawe, mimo że pendżabski jest bardziej rozpowszechniony niż jakikolwiek inny język w Pakistanie, nie jest oficjalnie uznawany za jeden z języków tego kraju. 

Filipiński
Kolejny interesujący język Azji Południowo-Wschodniej, filipiński jest znormalizowaną wersją języka tagalog, chociaż wiele osób myli te dwa języki jako tożsame. Filipiński jest używany głównie na Filipinach, gdzie jest językiem urzędowym i ma około 45 milionów użytkowników. Jest to język austronezyjski z Azji Południowo-Wschodniej, ale około 40% jego słownictwa pochodzi z języka hiszpańskiego. 

Koreański
Język urzędowy Korei Północnej i Południowej (choć z biegiem lat te dwie wersje nieco się rozeszły). Mówi w nim ponad 77 milionów rodzimych użytkowników. Koreański nie ma oczywistego związku genealogicznego z żadnym innym językiem azjatyckim lub dialektem azjatyckim, więc lingwiści klasyfikują go jako izolat językowy. 

Wietnamski
Wietnamski, pisany niegdyś chińskimi znakami, ale od XVII wieku używający alfabetu łacińskiego, nadal wykazuje znaczące wpływy chińskie, a także francuskie, choć w mniejszym stopniu. Około 76 milionów ludzi posługuje się natywnie językiem wietnamskim, a większość z nich mieszka w Wietnamie, jak również w Laosie, Tajlandii, na Filipinach i w Kambodży. 

Telugu
Język drawidyjski używany w Andhra Pradesh i Telangana w Indiach. Telugu jest jednym z zaledwie trzech języków, które zostały oficjalnie uznane za język podstawowy w więcej niż jednym stanie (pozostałe to hindi i bengalski). Z 84 milionami rodzimych użytkowników i około 11 milionami osób posługujących się drugim językiem, jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych azjatyckich języków indyjskich.

Tamil
Tamil jest jednym z najstarszych języków świata. Jest to jeden z 22 zaplanowanych języków w Konstytucji Indii, jak również jest używany na Sri Lance, w Malezji i innych miejscach na świecie. W sumie jest to około 83 milionów użytkowników, z których 75 milionów posługuje się nim w sposób naturalny. 

Malajski
Bardzo podobny do indonezyjskiego, malajski jest jednym z południowo-wschodnich języków azjatyckich z rodziny języków austronezyjskich. Północny dialekt tego języka jest powszechnie używany w Malezji, Singapurze i Brunei, podczas gdy jego południowy dialekt jest używany w Indonezji. 

Tajski
Język tajski, należący do rodziny języków Kra-Dai, jest narodowym językiem Tajlandii. Posługuje się nim około 60 milionów ludzi, głównie w Tajlandii, ale także w Laosie, Birmie, Malezji, Kambodży i innych miejscach na świecie. Język tajski ma wiele dialektów i pięć odrębnych rejestrów. Street i Elegant Thai są używane odpowiednio do udzielania informacji i formalnych rozmów, podczas gdy Rhetorical Thai jest używany do wystąpień publicznych. Religijny tajski i królewski tajski są zarezerwowane dla rozmów z (lub o) mnichach i rodzinie królewskiej. Większość Tajów potrafi posługiwać się wszystkimi pięcioma rejestrami. 

Mongolski
Ostatni na naszej liście języków używanych w Azji, mongolski jest używany w Mongolii, jak również w części Rosji, Chin i Kirgistanu. Pod względem gramatycznym język ten jest bardzo podobny do koreańskiego i japońskiego, ale na tym podobieństwa się kończą. 

Znaczenie azjatyckich języków i kultur

Jako zawodowy lingwista, dostrzegam ogromne znaczenie w nauce niemal każdego innego języka. Pozwala to na poznanie kultury, otwiera nowe możliwości osobiste i zawodowe, utrzymuje mózg w aktywności i stymuluje większe uznanie dla różnorodności naszego świata. 

Jeśli chodzi o języki azjatyckie w szczególności, możliwość autentycznego zaangażowania się w kulturę azjatycką sprawia, że nauka jednego z języków azjatyckich jest szczególnie ekscytująca. Chiny, Japonia i Korea są wielkimi producentami filmowymi, a K-pop szturmem podbił świat. Istnieje również ogromne bogactwo literatury z całej Azji, więc niezależnie od tego, który język wybierzesz z listy języków azjatyckich, możesz zostać nagrodzony wspaniałymi dziełami literatury pięknej, poezji i nie tylko. 

Z biznesowego punktu widzenia nauka niektórych z bardziej popularnych języków urzędowych Azji jest również bardzo wartościowa. Żyjemy w świecie globalnych możliwości ekonomicznych, więc mówienie po mandaryńsku, koreańsku lub hindi, na przykład, może dać ci przewagę nad konkurencją i otworzyć wiele drzwi w świecie biznesu.